RUSYA – UKRAYNA SAVAŞINDA GÜÇ BOŞLUĞU

 

Kırım’ın ilhakıyla başlayan ve 24 Şubat 2022’de Rusya’nın, Ukrayna’yı resmen işgaliyle devam eden süreçte Rusya – Ukrayna savaşı başlamış ve halen günümüzde bu savaş devam etmektedir. Bu savaşın çok kısa zamanda biteceğini düşünen Rusya tarafı pek de istediği sonucu elde edememiş ve her geçen gün Ukrayna’ya odaklanmak zorunda kalmıştır. Bunu da Asya ve Afrika’dan kuvvet takviyesi yaparak sağlamaya çalışmaktadır.

Çünkü Rusya’nın, Ukrayna savaşını belirlediği tarihte bitirememesi başta bölgedeki ve Güney Kafkasya’daki konumunu zayıflatmakla birlikte Libya, Suriye ve yakın gelecekteki Orta Asya’daki gücünü kaybetmesine neden olma ihtimalini ortaya çıkmaktadır. Bu ihtimali takiben Rusya, Suriye’deki askerlerini bölük bölük çekerek Ukrayna’ya nakletmektedir. Suriye’de, Rusya’nın yerini İran güçleri alırken bazı askeri üsler Devrim Muhafızları ve Hizbullah’ın kontrolüne bırakılmıştır. Bu nedenle Münbiç ve Tel Rıfat’ı, PKK’dan arındırmak için uzun süredir Rusya ile müzakere yürüten Türkiye’nin, Suriye’de muhatap olması gereken aktörler ve üstleneceği yeni rolü değişime uğrayabilir.

Ayrıca daha düne kadar Libya’da başkent Trablus’u ele geçirmeye çalışan isyancıları destekleyen Putin yönetimi Ukrayna savaşının etkisiyle Trablus’taki hükümeti tanıdı ve büyükelçilik açtı. Aynı zamanda Orta Asya’da etkinliği zayıflayan Rusya, Kırgızistan ile Tacikistan arasında yaşanan su kaynakları ve Fergana vadisi sorunundan kaynaklanan şiddetli çatışmalar yaşandı. Ancak Ukrayna Savaşı nedeniyle işleri yolunda gitmeyen Rusya bu çatışmalara da müdahil olmadı. Böylece Orta Asya’da,  Rusya’dan doğan boşluğu Çin doldurup etki alanını genişletmeye çalışmaktadır.

Çin; Kırgızistan ve Özbekistan ile demir yolu projesi için anlaşma imzalamıştır. Çin bu proje sayesinde Orta Asya’nın, Güneydoğu, Batı Asya ve Ortadoğu pazarlarına ulaşarak Rusya’nın devre dışı bırakılması hedeflemiştir. Yine Karabağ Savaşı’nda iki bin askerini bölgeye gönderen Rusya geçen ay Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan çatışmalara müdahale etmemiştir.

Bu sebepten Rusya, Ukrayna’daki ilerleyişini devam ettirse de savaş uzadıkça Rusya’nın içine düştüğü bataklık derinleşmiş ve Kremlin, Rusya’yı batmaktan kurtarmak için en küçük fırsatları bile kullanmaya çalışmıştır. Rusya’nın uyguladığı agresif dış politikalar sebebiyle Rusya ile işbirliği içerisine giren ülke sayısında azalma olurken bir yandan da askeri, diplomatik ve ekonomik ambargolar uygulamışlardır. İyice yalnızlaşan Rusya için politik ve ekonomik destek olarak kilit durumdaki Türkiye Cumhuriyeti Devleti kalmıştır. Çünkü Türkiye açıkça ABD ve Avrupa’nın, Rusya’ya yönelik yaptırımlarına katılmayacağını ve Türkiye üzerinden de bu yaptırımların uygulanmasının mümkün olmadığını belirtmiştir. Bu nedenle Rusya bazı uluslararası sorunlarını Türkiye üzerinden çözmeye çalışmaktadır.

Bu nedenle Rusya’nın, Ukrayna savaşı nedeniyle oluşan güç boşluğunda Türkiye bu denklemin ortasında kaldı. Rusya’nın Suriye, Libya ve Güney Kafkasya’da bıraktığı güç boşluğunun Türkiye’ye etkisinin nasıl olacağını ve Türkiye’nin dış politika stratejisinde nasıl bir yol izleyeceğini ilerleyen günlerde daha iyi göreceğiz.